Gleba to najwyżej położona, luźna warstwa litosfery, w której atmosfera, hydrosfera i biosfera przenikają się, mieszają i wpływają na siebie nawzajem. Gleba rozwinęła się ze skały macierzystej pod wpływem czynników klimatycznych, roślinności, rzeźby terenu, wody, zwierząt i ludzi. Na przestrzeni milionów lat wskutek zachodzących procesów glebotwórczych doszło do wyodrębnienia różnorodnych warstw gleby i etapów jej rozwoju.
Różne typy gleby mają te same charakterystyczne sekwencje horyzontów. Na przykład gleby brunatne. Typy te mają różne charakterystyki i specyfikacje. Na tej podstawie można wyciągnąć wnioski na temat historii pochodzenia i zidentyfikować szczególne cechy, które należy wziąć pod uwagę w uprawie i ochronie roślin.
Rodzaj gleby odnosi się do składu wielkości ziaren cząstek mineralnych. Są one podzielone na glebę gruboziarnistą o wielkości ziaren powyżej 2 mm, które tworzą szkielet gleby, oraz glebę drobnoziarnistą o wielkości ziaren poniżej 2 mm. W glebie drobnoziarnistej ziarna pierwotne są podzielone na trzy różne klasy wielkości: piasek, muł i glinę. Ziarna pierwotne mają średnicę od poniżej 0,002 mm w przypadku drobnej gliny do 2 mm w przypadku gruboziarnistego piasku. Pomiędzy tą klasyfikacją znajduje się wiele innych podfrakcji ziaren.
Różne rozmiary ziaren mają ogromny wpływ na właściwości gleby. Im większe składniki, tym wyższa przepuszczalność wody, napowietrzenie i zdolność ukorzeniania. Jednocześnie jednak zawartość wody, a zwłaszcza zdolność zatrzymywania wody, znacznie się zmniejszają. Taka gleba charakteryzuje się wysoką zawartością żwiru lub piasku.
Im mniejszy rozmiar ziarna, tym większa jest dostępna objętość porów. Zdolność zatrzymywania wody i zdolność wymiany kationów wzrastają, umożliwiając gromadzenie większej ilości składników odżywczych. Zmniejsza się natomiast zawartość gazu.
Jednakże wysoka zdolność zatrzymywania wody to nie tylko zaleta. Jeśli bardzo gliniasta gleba musi być uprawiana w niekorzystnych, wilgotnych warunkach, może to mieć negatywny wpływ na jej właściwości.
Tylko woda, która jest dostępna dla rośliny, może zostać przez nią wchłonięta. Ta woda glebowa jest przechowywana między centralnymi porami i nazywana jest wodą adhezyjną.
Woda adhezyjna między drobnymi porami, która występuje w średnicach <0,2 µm, nie jest dostępna dla roślin. Napięcie ssące w tych małych porach jest zbyt duże, aby woda mogła zostać pobrana przez korzenie. Pory są zbyt małe dla systemu korzeniowego i są zwiększane przez zagęszczenie gleby.
Woda przesiąkająca do gleby z opadów atmosferycznych jest absorbowana pomiędzy szerokimi porami gruboziarnistymi i wąskimi porami gruboziarnistymi o wielkości porów >50 µm i 10-50 µm. Jest to szybkie przemieszczanie się między szerokimi grubymi porami i powolne przemieszczanie się między wąskimi grubymi porami.